1179 - Domniemana data powstania Zatora jako gródka granicznego nad Skawą, strzegącego szlaków handlowych na pograniczu Śląska i Małopolski. W wyniku darowizny Księcia krakowskiego Kazimierza Sprawiedliwego na rzecz bratanka Mieszka Plątonogiego księcia opolskiego kasztelania oświęcimska wraz z Zatorem włączona zostaje do opolszczyzny pod panowanie Piastów śląskich. Skawa jest granicą między Księstwem Opolskim a ziemią krakowską.

1228 - Książę opolski Kazimierz następca Mieszka Plątonogiego nadaje wieś Zator wojewodzie opolskiemu i oświęcimskiemu , kasztelanowi Klemensowi z Ruszczy.

1239 - Klemens z Ruszczy nadaje wieś Zator klasztorowi benedyktynek w Staniątkach k/Krakowa.

1241 - Oddziały Tatarów pod wodzą Baidara grabią i pustoszą Zator.

10.XI.1292 r. - Książę cieszyński Mieszko nadaje Zatorowi prawa miejskie.

1393 - Budowa w miejscu dawnego, nowego kościoła parafialnego w Zatorze .

1445 - Z podziału Księstwa Oświęcimskiego powstaje Księstwo Zatorskie. Zator awansuje do miana jego stolicy. Pierwszy książę Zatorski Wacław 
obwarowuje miasto murami i przystępuje do budowy zamku. Rozwija się handel, rzemiosło i gospodarka rybna. 

25.VI.1456 - Książę Wacław zostaje lennikiem polskiego króla Kazimierza Jagiellończyka. Zostaje zwolniony z wypraw wojennych i płacenia kontrybucji.

1474 - Podział Księstwa Zatorskiego między czterech synów nieżyjącego księcia  Wacława, tj: Kazimierza, Wacława, Janusza, Władysława . W Zatorze istniały wówczas jeszcze dwa inne kościoły św. Krzyża przy obecnej ulicy Piastowskiej  i św. Anny poniżej zamku.

1494 - Ostatni żyjący książę Janusz sprzedaje Księstwo Zatorskie królowi Janowi Olbrachtowi z prawem dożywotniego władania .

1513 - W wyniku sporu o wodę do stawów rybnych książę Janusz ginie w walce na miecze z rąk kasztelana Wawrzyńca Myszkowskiego ze Spytkowic. Władzę w imieniu króla sprawuje starosta, który urzęduje i mieszka w zamku.

1564 - Sejm Walny w Warszawie dokonuje oficjalnej inkorporacji Księstwa Zatorskiego do Korony Polskiej. W urzędach oficjalnym językiem jest polski w
miejsce czeskiego i niemieckiego .Zator jest miejscem sejmików szlacheckich i siedzibą starostwa. Posiada szkołę parafialną, łaźnię, , pobiera cło drogowe i wodne za spływ drewna.Zatorskie karpie dostarczane są na dwór królewski w Krakowie. Wiek XV i XVI były dla miasta największym okresem rozwoju.

1574 - Podczas ucieczki z Polski zatrzymuje się w Zatorze król Henryk Walezy (pali za sobą Most na Skawie).

1656 -1660 Najazdy szwedzkie niszczą miasto. Pożary, powodzie, zaraza morowa powodują wyludnienie. W czasie lustracji w 1660 r miasto liczy 600 
mieszkańców.

1772 - I rozbiór Polski. Zator w zaborze austriackim ( Galicja). Cesarz Austrii przyjmuje tytuł księcia Zatorskiego.

1778 - Piotr Dunin herbu Łabędź ostatni starosta zatorski i jego żona Zofia Dunin z Małachowskich odkupują dobra Zatorskie od rządu austriackiego.

1797 - Księżna Apolonia Poniatowska zakupuje dobra Zatorskie dla swej córki Konstancji, żony Ludwika Tyszkiewicza.

1805 - Właścicielką dóbr Zatorskich zostaje córka Konstancji Anna z Tyszkiewiczów i żona Aleksandra Potockiego , później żona generała St. Wąsowicza, 
 adiutanta Napoleona I.

1833 - Anna Potocka- Wąsowiczowa przekazuje dobra Zatorskie swemu pierwszemu mężowi Potockiemu i ich synowi Maurycemu. Następnym dziedzicem zostaje syn Maurycego , August Potocki.

 

1836 - Potoccy przebudowują częściowo zamek wg. projektu architekta włoskiego pochodzenia Franciszka Marii Lanciego i Parysa Filippiego. Piękne malowidła i sztukaterie są dziełem włoskiego malarza Liattiego Polaka Golińskiego. Wnętrza zamku wykonano w stylu romantycznego neogotyku. Potoccy gromadzą w zamku cenne pamiątki, tworzą galerię obrazów.Częściowej przebudowie zostaje również poddany kościół.

1884 - Budowa linii kolejowej z Oświęcimia do Krakowa Płaszowa. Elektryfikacja linii w roku 1971.

1895 - Otwarcie szkoły koszykarskiej i banku.

1903 - Budowa obecnego ratusza w Rynku.

1908 - Wdowa po Auguście Potockim sprzedaje dobra Zatorskie wdowie po namiestniku Galicji Andrzeju Potockim Krystynie Potockiej z Krzeszowic, która zakupiła je dla syna Adama Potockiego herbu srebrna Pilawa - właściciela dóbr Zatorskich do 1939 r Potoccy z linii wilanowskiej pieczętowali się herbem złota Pilawa.

 

1934 - Elektryfikacja. Budowa  "Ochronki" - przedszkola przy ulicy Kongresowej. Opiekę nad dziećmi sprawują siostry zakonne "Zmartwychwstanki", sprowadzone przez hrabinę Marię Potocką .

1939 -1945 Okupacja hitlerowska .Zator włączony do Rzeszy Niemieckiej.

26.I.1945 Wyzwolenie Zatora przez wojska radzieckiej 60-tej Armii dowodzonej przez gen. Pawła Kuroczkina, wchodzącej w skład I Frontu Ukraińskiego dowodzonego przez marszałka Iwana Koniewa.

1956 - 1973 Remont kapitalny kościoła z częściową przebudową.

1964 -1976 Remont kapitalny pałacu, renowacja wnętrz.

1966 -1968 Przebudowa Rynku

1987 - Zator wpisany do rejestru miast zabytkowych.

2 .XII.1986 - Powołanie Towarzystwa Miłośników Ziemi Zatorskiej

Od 15 października 1987r TMZZ jest organizacją pozarządową posiadającą osobowość prawną.